Bidat Nedir? TDK Açıklaması
Din ve kültür alanında sıklıkla kullanılan Bidat kelimesi, Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından “Hz. Peygamber’in dini üzerinde değişiklik yapmak amacıyla ortaya çıkmış veya eklenmiş her türlü uygulama” olarak tanımlanmıştır. Bu tanımın dışında, birçok din ve kültür alanında Bidat kavramının, yenilikleri, değişiklikleri veya gelişmeleri ifade ettiği de söylenebilir.
Bidat kelimesi Arapça’dan Türkçe’ye geçmiş olup, ‘ilave’ anlamına gelmektedir. İslam dini açısından bakıldığında, Bidat olarak adlandırılan her türlü uygulama, Kur’an-ı Kerim ve Sünnet-i Seniyye’de yer almayan, Hz. Peygamber’in uygulamaları dışındaki uygulamaları kapsamaktadır.
Birçok Müslüman’ın, Bidat uygulamalarının Kur’an-ı Kerim ve Sünnet-i Seniyye’ye aykırı olduğu konusunda hemfikir olduğu söylenebilir. Ancak, Kur’an-ı Kerim ve Sünnet-i Seniyye’nin çerçevesi dışında yeni uygulamaların ortaya çıkarılmasının, İslam toplumları için bir fayda sağlayacağını düşünen Müslümanlar da bulunmaktadır.
Bidat uygulamalarının, İslam toplumlarında kabul görmesi ve gerekli görülmesi, Hz. Peygamber öncesi ve sonrası dönemlerde ortaya çıkmıştır. Özellikle, Hz. Peygamber’in vefatından sonra ortaya çıkan farklı dini anlayışlar, Bidat uygulamalarının kabul görmesine neden olmuştur.
Bidat uygulamaları, mevcut dini uygulamalardan farklı olarak, dine katkıda bulunmak amacıyla ortaya çıkarılmış uygulamalar olarak da tanımlanabilir. Bu uygulamalar, kimi zaman maddi veya manevi olarak fayda sağlamış, kimi zaman ise Hz. Peygamber’in öğretilerine aykırı bulunmuştur.
Bidat uygulamalarının, İslam dini açısından ne kadar önemli olduğu tartışmalıdır. Bazı din adamları, Bidat uygulamalarının dini hayatın canlılığını ve zenginliğini sağlayan önemli unsurlar olduğunu savunmaktadır. Diğer taraftan, bazı Müslümanlar, Bidat uygulamalarının İslam dini üzerinde olumsuz etkilere neden olabileceğini, bunların İslam dini ile bağdaştırılamayacağını ve İslam dini üzerinde yanlış anlaşılmalara neden olabileceğini düşünmektedir.
Kısaca, TDK tarafından tanımlanmasına rağmen, Bidat kavramının gerçek anlamının ve kapsamının, insanların kendi görüşleri doğrultusunda değişebileceği unutulmamalıdır. Bidat uygulamalarının İslam dini üzerinde olumlu veya olumsuz etkilerinin olacağı konusunda her Müslümanın kendi inancı ve görüşü doğrultusunda karar verecektir.