Kategori: Makaleler

Helikopter yakıt deposu nerede? Edebiyatın derinlerinde bir metaforun izi Bir kelime, bazen bir mühendislik planından daha karmaşık bir dünyayı anlatır. “Yakıt deposu” dediğimizde, teknik bir bileşeni düşünürüz: metalin içinde sıkışmış enerji, motorun damarlarına pompalanmayı bekler. Ama bir edebiyatçı için bu ifade, insanın içindeki tutkuyu, hareketin kaynağını, varoluşun gizli merkezini çağrıştırır. Çünkü her metin, tıpkı bir helikopter gibi, uçmadan önce yakıtını taşır; her yazar, önce kendi yakıt deposunu doldurmak zorundadır — duygularla, fikirlerle, sözcüklerle. Kelimenin motoru: Anlatının içsel enerjisi Edebiyatta her karakterin, her anlatıcının bir “yakıt deposu” vardır. Dostoyevski’nin Raskolnikov’u suçlulukla; Camus’nün Meursault’su kayıtsızlıkla; Virginia Woolf’un Clarissa Dalloway’i ise geçmişle doludur.…

Geçmişten Günümüze Hedonik Davranışın İzinde Bir tarihçi olarak geçmişi incelerken, insanlığın yalnızca savaşlar, imparatorluklar ya da ekonomik dönüşümlerle değil, aynı zamanda arzularla, hazla ve tatmin arayışlarıyla da şekillendiğini görürüm. Tarih, aslında insanoğlunun mutluluğu arayışının kronolojisidir. İşte bu arayışın en insani, en derin yansıması ise bugün “hedonik davranış” olarak adlandırdığımız eğilimde saklıdır. Peki, bu kavram tam olarak ne anlama gelir ve tarih boyunca nasıl bir evrim geçirmiştir? Hedonik Davranış Nedir? Hedonik davranış, bireylerin haz, keyif ve mutluluk arayışıyla yönlendirdikleri tutum ve eylemleri ifade eder. Bu davranış biçimi, acıdan kaçınma ve zevke yönelme prensibi üzerine kuruludur. Terim, kökenini Antik Yunan’dan alır; özellikle…

Gün Işığı Nasıl Yazılır? Bir Filozofun Kaleminden Işığa Dair Düşünceler Bir filozof için yazmak, bir varlığı yeniden kurmaktır; kelimelerle dünyayı değil, dünyanın anlamını inşa ederiz. “Gün ışığı nasıl yazılır?” sorusu, basit bir yazım kuralının ötesinde, varlık, bilgi ve ahlak düzlemlerinde yankılanan bir sorudur. Çünkü bazen bir kelimenin arasındaki boşluk, bir toplumun düşünme biçimini, dilin özündeki yönelimini ve insanın hakikate yaklaşma biçimini yansıtır. Yazımın Mantığı: Dilin Ontolojisi Üzerine Türkçede “gün ışığı” ayrı yazılır. Çünkü bu iki sözcük, iki ayrı varlığın birleşiminden doğan bir anlamı taşır: “Gün” bir zaman kipidir; “ışık” ise varlığın görünür hâlidir. Birlikte kullanıldığında ortaya çıkan “gün ışığı”, zamanın…

Kutu Çeşitleri Nelerdir? Merakla Başlayan Bir Hikâye Bir arkadaşınıza hediye alıp özenle paketlediğinizde fark etmişsinizdir; aslında en az hediye kadar kutusu da önemlidir. Çünkü kutu, içindekini yalnızca korumaz; ona bir anlam, bir hikâye, bir değer de katar. Hatta bazen içindeki ürün unutulur ama kutusu hatıra olarak saklanır. İşte bu yüzden “kutu” dediğimiz şey, sadece bir ambalaj değildir. Gelin şimdi birlikte, modern üretim dünyasının sessiz kahramanlarını, yani kutu çeşitlerini hem bilimsel bir merakla hem de günlük hayattan örneklerle keşfedelim. Kutular Neden Bu Kadar Önemli? İlk bakışta basit görünse de kutular, aslında milyarlarca dolarlık bir endüstrinin temel taşıdır. Global ambalaj pazarı, 2024…

Ronaldo Bir Sezonda En Fazla Kaç Gol Attı? Gücün, İdeolojinin ve Bireysel İktidarın Politik Anatomisi Bir siyaset bilimci için sahadaki 22 oyuncu, bir toplumun mikrokozmosudur. Güç, otorite, strateji ve meşruiyet bu alanda somut biçimde görünür. Cristiano Ronaldo, yalnızca bir futbolcu değil, çağımızın bireysel iktidar simgesidir. Onun bir sezonda attığı gol sayısı, yalnızca sportif bir veri değil; güç, performans ve toplumsal statü arasındaki karmaşık ilişkilere dair bir göstergedir. Peki, bir futbolcu nasıl olur da bir ideolojinin sembolüne dönüşür? Güç ve Performans: İktidarın Gol Hali Ronaldo’nun en yüksek bireysel performansı, 2014-2015 sezonunda Real Madrid formasıyla attığı 61 gol ile zirveye ulaşmıştır. Bu,…

Osmanlı’da Ayna Ne Demek? Toplumsal Yansımaların Sosyolojik Bir Okuması Bir Araştırmacının Gözünden: Aynaya Bakmak, Topluma Bakmaktır Bir sosyolog olarak her zaman şu soruya takılırım: İnsan kendini nerede görür? Osmanlı toplumuna baktığımızda bu sorunun cevabı, doğrudan bir nesnede, yani “aynada” gizlidir. Ayna, sadece bir yansıma aracı değil; aynı zamanda bireyin kimliğini, toplumsal yerini ve kültürel aidiyetini kurduğu sembolik bir yüzeydir. Osmanlı’da ayna, insanın kendine bakma biçimi kadar, toplumun bireye nasıl baktığının da metaforudur. Osmanlı dünyasında aynaya bakmak, kendini tanımak kadar, “kendine biçilen rolü” kabul etmektir. Bu yüzden ayna, hem kişisel farkındalığın hem de toplumsal denetimin aracıdır. Ayna ve Toplumsal Normlar: Görünmek…